Numri i dëshmorëve të rënë gjatë periudhës të rilindjes kombëtare dhe luftrave për pavarësi (1840-1912), nuk është saktësisht i njohur. Shumica e të vrarëve gjatë kësaj periudhe u njohën si dëshmorë të Atdheut mbas viteve 70, dhe ekzistonin shumë pak të dhëna për veprimtarinë e tyre.
- 19 nga dëshmorët e periudhës 1840-1912 janë shpallur Heronj te Popullit;
- 6 nga dëshmorët e Luftës të Vlorës 1920 janë shpallur gjithashtu Heronj të Popullit;
- 12 dëshmorë te rënë gjatë qëndresës kundër pushtimit italian më 9 Prill 1939;
- 9.470 dëshmorë të vrarë në luftim kundër pushtuesve nazifashistë;
- 6.436 të pushkatuar nga nazifashitët e bashkëpunëtorët e tyre;
- 13.200 të ekzekutuar nga nazifashistët në kampet e përqendrimit në Gjermani, Itali, Prishtinë etj.;
- Për arsye politike Shteti Shqiptar nuk njohu asnjëherë Luftëtarët e UÇK-së si dëshmorë të Atdheut. Ato njihen në Shtetin e ri të Kosovës si të tillë. Por çdo shqiptar njeh si Dëshmorë të Kombit edhe 2.070 djemtë dhe vajzat e rënë gjatë luftarëve të UÇKs për çlirimin e Kosovës (1997-1999), Preshevës (1999-2000) si dhe mbrojtjen e të drejtave të shqiptarëve në Maqedoni (2001).
- 500 efektiv të forcave të kufirit (sot Policia e Kufirit);
- 39 Pilotë të Aviacionit Luftarak;
- 238 Efektivë të Policisë të Shtetit;
- Mbi 80 oficerë dhe ushtarë të Ushtrisë Shqiptare.
Dëshirojmë të falenderojmë këtu kolonelin në rezervë, zotin Halil Katana kryeredaktor i revistës Pavdekësia, për të gjitha të dhënat që na disponoi.
Burimi:https://albanians.gr Gaston Sanxhaku/ Përshtati për ALVA: J. H.